Tổng quan

Chấn gấp kim loại tấm (sheet metal bending) là công nghệ sử dụng lực cơ học để tạo góc, biên dạng cho tấm kim loại (thép, inox, nhôm…) mà không cắt bỏ vật liệu. Phương pháp này gồm chấn thủy lực, chấn CNC (servo-điện) và các kỹ thuật uốn truyền thống. So với uốn kim loại bằng khuôn đúc hay uốn ống, chấn gấp mang lại độ chính xác cao, năng suất lớn, linh hoạt thay đổi chương trình và tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, nó cũng có một số hạn chế về độ dày tối đa và yêu cầu bảo dưỡng cao.

1. Chấn gấp kim loại tấm là gì?

Chấn gấp kim loại tấm (sheet metal bending) là quá trình biến dạng dẻo, trong đó một phần tấm kim loại được uốn quanh một trục thẳng, tạo nên góc hoặc profile mong muốn. Lực uốn được truyền qua punch (dao) và die (cối) trên máy chấn, có thể là thủy lực hoặc CNC servo-điện. Công nghệ này không loại bỏ vật liệu, giữ nguyên chất liệu gốc và tăng cường độ bền cơ học tại vùng gấp.

2. Sự khác nhau giữa chấn CNC kim loại với uốn kim loại

3. Ưu nhược điểm của phương pháp chấn gấp kim loại tấm

1. Ưu điểm

1. Độ chính xác cao: Hệ thống CNC và cảm biến vị trí cho góc uốn lặp lại ±0.1°.

2. Năng suất lớn: Chu trình chấn nhanh, tự động hóa cao, thích hợp sản xuất hàng loạt.

3. Linh hoạt: Dễ thay đổi chương trình, nhiều bước chấn phức tạp trên cùng chi tiết.

4. Tiết kiệm vật liệu: Không cắt bỏ, giảm phế phẩm.

5. Chi phí vận hành thấp: Ít tiêu thụ năng lượng so với công nghệ đúc khi uốn lớn.

2. Nhược điểm

1. Giới hạn độ dày: Thường ≤ 20 mm với thép; vật liệu dày hơn cần máy công suất rất lớn hoặc phương pháp khác.

2. Bảo dưỡng cao: Punch & die mài mòn, cần thay/ mài định kỳ.

3. Chi phí đầu tư ban đầu: Máy CNC và tooling chất lượng cao tương đối đắt.

4. Máy chấn gấp kim loại: Phương pháp và dụng cụ

Phương pháp chấn gấp kim loại

• Air bending: Punch chỉ tiếp xúc một phần, linh hoạt góc uốn.

• Bottom bending: Punch ép đáy die, góc chính xác cao.

• Coining: Ép mạnh, chi tiết sao chép profile hoàn toàn.

• Three-point bending: Die giữa CNC, tối ưu profile phức tạp.

Dụng cụ gấp CNC

• Punch: Thép SKD11, độ cứng 60–69 HRC.

• Die: V-die, U-die, multi-V, chữ Z.

• Back-gauge: 2–6 trục, định vị phôi.

• Clamping: Manual, pneumatic, hydraulic.

Quy trình chấn gấp kim loại

1. Chuẩn bị bản vẽ & vật liệu: Xác định góc, bán kính, vật liệu, độ dày.

2. Chọn punch & die: Theo profile yêu cầu (Standard/R/C/Z) và tonnage máy.

3. Thiết lập chương trình CNC: Nhập tham số uốn, crowning, back-gauge.

4. Chạy thử & hiệu chỉnh: Kiểm tra góc, bề mặt, điều chỉnh crowning.

5. Sản xuất hàng loạt: Giám sát mài mòn, bảo dưỡng định kỳ.

5. Ứng dụng chấn gấp kim loại tấm

• Ô tô: Khung, vỏ, tấm chắn bùn.

• Điện – điện tử: Vỏ tủ, panel, khung rack.

• Xây dựng & nội thất: Vách ngăn, lan can, khung cửa.

• Y tế: Khung giường, tủ dụng cụ inox.

• Hàng không – quốc phòng: Chi tiết hợp kim nhôm, titan.